Iedere ondernemingsraad bestaat uit een kleurrijke verzameling medewerkers. Ieder OR-lid heeft verschillende kwaliteiten en drijfveren. Drijfveren sturen individueel gedrag en groepsgedrag. Ze kunnen elkaar aanvullen maar ook spanning veroorzaken. Door ieders drijfveren te ontdekken en te benutten kan de ondernemingsraad een stuk effectiever worden.
De drijfveren op een rijtje
Psycholoog C.W. Graves onderscheid 7 universele drijfveren die iedereen in zich heeft. Wat je drijft, hangt af van je karakter, je opvoeding en je werkcontext. Er bestaan 7 drijfveren, bij de ondernemingsraad zien wij echter vooral deze vijf drijfveren terug:
1) Rood: kracht/macht, is daadkrachtig, wil sturen en heeft ‘politieke antenne’
2) Blauw: structuur, gericht op afspraken, regels en procedures, maakt dingen af
3) Oranje: succes/resultaatgerichtheid, ziet kansen, is ambitieus en stelt doelen
4) Groen: harmonie/sociaal, is groepsgericht, samenwerken en consensus zijn belangrijk
5) Geel: kennis, wil dingen weten en begrijpen, denkt conceptueel en is inhoudelijk
Kleurrijk samenwerken in de OR
Onze ervaring is dat een groot aantal ondernemingsraden vooral ‘groen en blauw zijn’. Vaak met nog een beetje oranje of geel. Dat is op zichzelf logisch; je gaat in de OR omdat je je inzet voor andere medewerkers (groen) en je ‘controleert’ de besluiten van de bestuurder die meestal gaan over HR-regelingen (blauw). Het voordeel is dat deze groepsgerichte drijfveren bijdragen aan een prettig sfeer en draagvlak waarbij de OR de voorgenomen besluiten degelijk toetst. Het nadeel van deze combinatie is dat de ondernemingsraad vaak te weinig proactief is en dat de OR-leden elkaar niet aanspreken. Om de sfeer goed te houden zijn ze ’te lief’ voor elkaar.
Wat opvalt is dat in ondernemingsraden de meer individuele drijfveren rood, oranje en geel vaak ondervertegenwoordigd zijn. Door deze drijfveren wat meer te benutten kan je er als ondernemingsraad voor zorgen dat:
- De besluitvorming in de ondernemingsraad snel genoeg gaat en de OR voldoende daadkrachtig is (bijdrage rood)
- De ondernemingsraad meer bezig is met eigen doelen/speerpunten of profileren naar de achterban (bijdrage oranje) of
- Dat de ondernemingsraad meer ‘schakelt’ op strategisch niveau met de bestuurder of met meer creatieve oplossingen komt (bijdrage geel).
Het leuke van het werken met de drijfveren is dat je door deze inzichten bepaalde OR-leden veel beter leert benutten. Er zijn in iedere groep namelijk ook OR-leden die juist wel de onder vertegenwoordigde drijfveren bezitten. Zonder deze inzichten zouden deze OR-leden juist spanning kunnen veroorzaken. Ze zijn soms wat sturend (rood), willen zich graag profileren/zijn ambitieus (oranje) of gaan graag discussies aan (geel). Door te herkennen dat deze afwijkende drijfveren een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de samenwerking kan ieder OR-lid iets bijdragen. Net als de mensen die vooral groen of blauw als drijfveer hebben.
Effectief vergaderen door het gebruik van ieders drijfveren
Een ander voorbeeld van hoe je iedere drijfveer kunt benutten is de OR-vergadering. Alle drijfveren komen hierbij van pas, mits ze in de juiste volgorde worden ingezet.
1) Oranje: start met het doel van het punt, wat hebben we als het klaar is? Waarom is dit punt belangrijk voor de achterban?
2) Geel: daarna een brainstorm of discussie. Geel krijgt de ruimte om met ideeën te komen, argumenten te verzinnen en met creatieve opties te komen. Hier moet blauw niet met beren op de weg komen…
3) Rood of groen: na de discussie of brainstorm moet er een besluit worden genomen. Dat kan door wat meer sturing van rood of door het bereiken van consensus met groen.
4) Blauw: vervolgens moet het besluit concreet worden. Wat hebben we precies besloten? Wie gaat wat doen? Wanneer is het klaar? Hier moet geel niet opnieuw over een punt in discussie gaan omdat hij toch nog een beter idee heeft…
Conclusie
Alle drijfveren kunnen bijdragen aan een effectieve samenwerking in de ondernemingsraad. Benut ook de onder vertegenwoordigde drijfveren; stop ze niet onder de ‘groen/blauwe deken’. Gebruik ze allemaal, maar wel in de juiste volgorde zoals bijvoorbeeld tijdens de besluitvorming.
Door het doen van een drijfverentest of kleurentest leer je de ‘drives’ van collega OR-leden beter kennen. Je ziet ook welke drijfveren (vaak van een ander) spanning bij jou veroorzaken. Daarnaast krijg je inzicht in het profiel van de ondernemingsraad; welke drijfveren zijn voldoende aanwezig en welke zijn ondervertegenwoordigd? Je kunt de drijfveren natuurlijk ook met elkaar inschatten.
===============
Ben je benieuwd hoe je in jouw ondernemingsraad ieders drijfveren optimaal kunt benutten? Bel Schateiland.com op 0626961659 of mail ons op info@schateiland.com. Wij sturen graag een voorbeeldprogramma voor de OR-workshop of OR-training.
Wij werken graag met de gevalideerde en betaalbare kleurentest ‘My Motivation Insights‘. Er zijn verder nog allerlei drijfverentesten zoals Management Drives, Spiral Dynamics, Insights Discovery, etcetera. Soms worden ze verward met andere kleurentesten als die van de Caluwé (verandering) of de hoeden van de Bono (denkstijlen).
(153)
